Hemelwaterverordening eist vertraagd afvoeren van regenwater
Gemeenten hebben steeds vaker een zogenaamde hemelwaterverordening die eisen stelt aan het bergen of vertraagd afvoeren van regenwater op het eigen perceel. Dus regenwater opvangen op de plek waar het valt; niet meer aan het einde van de buis maar voortaan aan het begin, vlak onder de regenpijp. Een voorbeeld uit de praktijk is de gemeente Amsterdam, die eist: “Het is verboden om vanaf een gebouw hemelwater in het openbaar riool of op de openbare ruimte te lozen, tenzij een hemelwaterberging is aangebracht en in stand wordt gehouden.”
Vertraagd afvoeren van regenwater
Dat betekent dus dat je in de praktijk een berging voor regenwater moet plaatsen om een bouwvergunning voor dat gebouw te verkrijgen. De vorm van die waterberging mag men wel zelf kiezen; een blauw waterdak, regenwaterput, infiltratievoorziening, vijver, bufferbekken, wadi of een overgedimensioneerde regenwatertank zijn enkele voorbeelden maar eigenlijk is iedere hemelwatervoorziening geoorloofd, zolang het maar het vereiste volume heeft.
Infiltratie van regenwater klinkt eenvoudig maar is in Amsterdam, en alle andere plaatsen met hoge grondwaterstanden en slecht waterdoorlatende bodems, (zoals klei- en leem), vrijwel onmogelijk. Daarom bieden de meeste hemelwaterverordeningen ook de mogelijkheid tot het vertraagd afvoeren van regenwater naar de riolering of het oppervlaktewater. Daar gelden dan echter aanvullende restricties; zo eist Amsterdam bij het vertraagd afvoeren van regenwater dat dit gebeurt met een maximale hoeveelheid van 1 liter per m2 bebouwd oppervlak per uur.
Vertraagd afvoeren van regenwater ontlast het watersysteem
Het vertraagd afvoeren van regenwater dat de gemeente hier vanuit een juridisch perspectief probeert te realiseren, heeft een duidelijk praktisch doel. Bij hevige regenbuien zullen de waterbergingen op de verschillende percelen zich allemaal snel vullen. Tijdens en na de regenbui zullen deze vervolgens heel langzaam leeg lopen, dus niet snel, maar langzaam. . . . oftewel, traag. Daarom de term ‘vertraagde afvoer van regenwater’.
Op die manier wordt de extreme piek in de afvoer van het regenwater naar het gemeentelijk rioolstelsel naar een later tijdstip verschoven, dus wanneer de regenbui allang voorbij is. Zo wordt de kans op overstromingen, wateroverlast en waterschade enorm verkleint. Dat is dus het uiteindelijke doel van de wetgever rondom vertraagd afvoeren van regenwater.
Ook besparen met regenwatergebruik?
Vertraagd afvoeren van regenwater in de praktijk
Tot dusver was het vertraagd afvoeren van regenwater een theoretisch en juridisch verhaal, maar nu gaan we vertraagd afvoeren van regenwater in de praktijk concretiseren. Het tijdelijk bergen en opslaan van regenwater is vrij eenvoudig, dat kan met regenwaterputten van beton, regenwatertanks van kunststof, waterzakken van epdm in de kruipruimte of met grote waterkelders.
Er is van alles mogelijk maar het volume en het type waterberging doet er voor het principe van vertraagd afvoeren van regenwater eigenlijk helemaal niet toe, zolang het maar voldoet aan de minimale eis die de betreffende gemeente aan het volume stelt.
Die eis staat in de ‘gemeentelijke hemelwaterverordening’ en is op te vragen bij je gemeente. Enkele voorbeelden zijn Amsterdam, die eist in hun hemelwaterverordening 60 mm waterberging, Terneuzen 75 mm en Middelburg 50 mm maar dat maakt voor de vertraagde afvoer van regenwater niet uit. Daarvoor is namelijk iets anders nodig, de retentieslang!
Vertraagd afvoeren van regenwater met de retentieslang
De retentieslang is een briljant eenvoudig product dat in de waterberging ingebouwd wordt. Zodra het waterpeil boven het niveau, van de in de regenwaterput ingebouwde retentieslang, stijgt zal het regenwater via de retentieslang vertraagd afgevoerd worden. Wanneer de toevoer van regenwater groter is dan de vertraagde afvoer van regenwater stijgt het waterpeil in de regenwaterput. De drijver van de retentieslang wordt door het stijgende waterpeil als het ware omhoog getild waardoor de opening zich op een vaste afstand onder de waterspiegel blijft bevinden.
De hoeveelheid water dat door de regenwaterput afgegeven wordt blijft hierdoor constant, de waterdruk van de waterkolom boven de opening blijft immers ook constant. Vervolgens wordt de retentieslang voorzien van een diameter die nauwkeurig berekend is zodat de hoeveelheid water dat per seconde uit de regenwatertank stroomt een vaste waarde heeft, simpeler en veiliger vertraagd afvoeren van regenwater kan niet.
De RVS Beugel van de retentieslang maakt het product vervolgens compleet. Deze voorkomt verstoring van de constante flow als gevolg van werveling in het water en houdt de drijver vrij van de zijwand en bodem zodat die niet belemmert wordt in de constante vertraagde afvoer van regenwater. Zie voor meer technische details over de retentieslang voor vertraagd afvoeren van regenwater de productspecificaties van de retentieslang.
Figuren: vertraagd afvoeren van regenwater uit regenwaterputten van beton
Waarom je niet moet investeren in enkel vertraagd afvoeren van regenwater
Het bovenstaande geeft aan hoe eenvoudig de wetgever tevreden gesteld kan worden. Maar dat geldt niet voor de perceeleigenaar (lees: degene die het moet betalen). Het plaatsen van een hemelwatervoorziening die 100% gebaseerd is op vertraagde afvoer van regenwater is eigenijk niet optimaal. Er dient immers geïnvesteerd worden in een tank, deksel, filter, retentieslang, aanleg, onderhoud etc. En uiteindelijk heeft de perceeleigenaar niets aan die investering; het is niet leuk, het is een “hoop gedoe” en het brengt de perceeleigenaar niets.
Illustratie: vertraagd afvoeren van regenwater met een platte regenwatertank.
Illustratie: vertraagd afvoeren van regenwater uit een infiltratieblok
Als men dan toch dergelijke investeringen moet doen, neem dan een iets grotere regenwatertank en ga het gefilterde regenwater ook daadwerkelijk gebruiken. De verplichte regenwatertank heeft dan een dubbele functie: vertraagde afvoer van regenwater EN gebruik van regenwater. Een grotere tank is namelijk niet heel veel duurder dan een kleine, maar het nut dat men daarvan heeft is aanmerkelijk groter.
Hiermee is het ook voor de perceeleigenaar interessant; door de bovenste laag in de regenwatertank te gebruiken als tijdelijke waterberging en de onderste laag voor gebruik voor wc-spoeling, wasmachine en tuin, is de besparing op de drinkwaterrekening aanzienlijk. Daarmee heeft het voor de perceeleigenaar ook zin, die bespaart ca. 50% op de waterrekening en voelt zich gelukkig bij iedere regenbui.
En als je het echt helemaal goed wil doen dan bouw je een 3-traps raket: eerst regenwater gebruiken, dan het overtollige regenwater infiltreren zodat onze grondwaterreserves aangevuld worden en tot slot de piekbelasting vertraagd afvoeren. Dan ben je echt goed bezig . . . dat wil zeggen bijna!
Regenwater is ook energie, dus misschien moet je niet alles vertraagd afvoeren
Het watersysteem dat hierboven beschreven is vormt een perfecte oplossing waar het gaat om klimaatadaptatie, waterbesparing en vertraagd afvoeren van regenwater. Maar regenwater is nog veel meer dan enkel een vloeistof en een waterbron. Regenwater bevat ook veel energie, dus een regenwaterput kan men ook inzetten als energiebron voor de warmtepomp waarmee we gaan verwarmen, warm tapwater maken en in de zomer passief koelen. En dat allemaal zonder het gebruik van gas! Dus dan hebben we regenwatergebruik, regenwaterinfiltratie, vertraagde afvoer van regenwater, passieve koeling, en een bron voor de warmteput! En dat allemaal uit één watersysteem, dan zijn we pas echt goed bezig!
Mis niets en meld je aan op de nieuwsbrief
Klantenservice van 8.30h tot 17.00h
We staan je graag te woord bij vragen over onze producten, systemen of oplossingen.
Marktleider met 25 jaar ervaring
Wij adviseren, leveren, monteren en onderhouden voor particulieren, tussenhandel en overheden.
Voor 14.00 uur besteld = vandaag verzonden
Bestel je voor 14.00 uur, verzenden we jouw bestelling dezelfde dag.
Neem contact op met GEP
Heeft u behoefte aan informatie, advies of een systeem op maat? Berekening van het volume van de regenwaterput, of de capaciteitsberekening van uw regenwaterpomp? Een berekening volgens Breeam? Neem dan contact met onze adviseurs op en u ontvangt van ons een offerte voor uw specifieke watersysteem.
